Wysokie wyszkolenie w sztukach walki sprawia, że posiadane umiejętności mogą być szczególnie surowo traktowane w przypadku konfliktu z prawem. Jednak nie każdy i nie zawsze może być oskarżony o przekroczenie granic obrony koniecznej. Czy stosując krav magę do samoobrony mogę zostać potraktowany tak, jak gdybym posługiwał się niebezpiecznym narzędziem? Gdzie leży granica między obroną konieczną a rażącym jej przekroczeniem? 

Obrona konieczna – co to jest?

Na samym początku należy wyjaśnić, czym jest pojęcie obrony koniecznej oraz definicje pokrewne. Dzięki temu będziemy mogli zrozumieć, jak dokładnie wygląda sytuacja prawna kravera, który musiał wykorzystać swoje techniki do samoobrony. Obrona konieczna to tzw. kontratyp, czyli okoliczność wyłączająca bezprawie danego czynu zabronionego. Jeżeli zaistnieją przesłanki do zastosowania kontratypu obrony koniecznej, wówczas sprawca czynu zabronionego nie będzie ścigany za ów czyn. Tłumacząc z prawniczego na ludzki: jeśli nasze życie będzie zagrożone i w wyniku obrony zwichniemy napastnikowi bark, to nie popełnimy przestępstwa lekkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 157 kk). Jednak granica między obroną konieczną a jej przekroczeniem jest bardzo cienka i – niestety – często rozpatrywana w sposób subiektywny. To znaczy, że jeden sąd może uznać winę osoby odpierającej zamach, inny może stwierdzić, że podjęte działania były konieczne i jako takie spełniają kontratyp obrony koniecznej bez jego przekroczenia.

Kiedy dojdzie do przekroczenia obrony koniecznej?

Powróćmy do poprzedniego przykładu, w której dochodzi do szamotaniny z napastnikiem. Jeśli obezwładnimy napastnika poprzez zastosowanie technik samoobrony, w teorii dochodzi do zneutralizowania zagrożenia. Właściwym jest więc ucieczka, która pozwoli nam całkowicie oddalić się od potencjalnie niebezpiecznej sytuacji. Jeżeli jednak w przypływie emocji lub żądzy zemsty zaczniemy kopać obezwładnionego napastnika, wówczas dochodzi do przekroczenia obrony koniecznej. Zależnie od zadanych w ten sposób obrażeń, sąd może nas potraktować jako osoby, które w sposób rażący przekroczyły obronę konieczną, co wiąże się z wystąpieniem ekscesu intensywnego. Za taki czyn można być pociągniętym do odpowiedzialności karnej i sąd może – ale nie musi – zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Jeżeli jednak trudno jest określić granice obrony koniecznej, a sama napadnięta osoba doznała afektu astenicznego (tzn. działała w strachu lub uzasadnionym wzburzeniu), sąd może odstąpić od wymierzenia kary. Wówczas nie wszczyna się postępowania karnego, a jeżeli zostało ono już wszczęte – podlegać będzie umorzeniu.

Krav maga a obrona konieczna

Krav maga uczy nas czterech podstawowych zasad – pierwsze dwie sugerują wycofanie się z miejsc niebezpiecznych, trzecia zaś, że mamy prawo chronić życia wszelkimi dostępnymi przedmiotami. Czwarta zasada z kolei głosi, że mamy prawo walczyć w ochronie życia własnego lub osób trzecich w sposób maksymalny, bez żadnych ograniczeń. Mamy więc moralne przyzwolenie na wymierzenie ciosu napadającej na nas osobie, jeśli cios ten zmierza do odparcia bezprawnego ataku. Następstwo w postaci uszczerbku na zdrowiu, kalectwa, czy śmierci napastnika nie powinno być naszym zmartwieniem, ale też nie może być naszym celem działania. Nie powinieneś też zadręczać się pytaniami w stylu “a czy jak uderzę przeciwnika w oko i przez to straci wzrok, to czy pójdę do więzienia?”. Sytuacja zagrożenia zdrowia to nie czas i miejsce na rozstrzyganie w głowie kazusów prawnych. Stąd też powiedzenie, że lepiej jest, by trzech Cię sądziło niż czterech Cię niosło

Czy krav maga traktowana jest jako niebezpieczne narzędzie?

Wiesz już, czym jest obrona konieczna i że Twoim celem nie jest skrzywdzenie napastnika, a jedynie odparcie zamachu. Ta wiedza powinna napawać Cię świadomością, że to, co robisz, jest słuszne i nie zawsze będzie oznaczać dla Ciebie problemy prawne. Pewne jest też to, że znajomość krav magi nie kwalifikuje Cię automatycznie jako osobę, która posługuje się niebezpiecznym narzędziem. Zwróć uwagę, że Ty – jako strona defensywna – nie działasz z zamiarem rozbójniczym, nie chcesz kogoś skrzywdzić. O posługiwaniu się narzędziem niebezpiecznym moglibyśmy mówić w sytuacji, gdybyś to Ty na kogoś napadł. Jeśli więc przyjdzie Ci do głowy wykorzystać krav magę do celów przestępczych, miej świadomość, że sąd nie spojrzy na Ciebie łaskawym okiem. Stanowi o tym art. 280 pkt 2 kodeksu karnego, gdzie użycie krav magi może być sklasyfikowane jako “działanie w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub zdrowiu”. Jednakże już od pierwszych dni pracujemy nie tylko z Twoim ciałem poprzez naukę samoobrony, ale też z Twoim duchem. Robimy to poprzez nauczanie, że krav maga ma praktyczne zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy to my jesteśmy zaatakowani.